अथाश्वलायनोक्तं विश्वामित्रकाण्डमुदाहरिष्यामः
चिकितगालवकालववमवतरूकुशिकानां वैश्वामित्रदेवरातौदलेति । श्रौमत कामकायनानां वैश्वामित्रदैवश्रवसदैवतरसेति । धनञ्जयानां वैश्वामित्रमाधुcछन्दसधानञ्जयेति । अजानां वैश्वामित्रमाधुcछन्दसाज्येति । रोहिणानां वैश्वामित्रमाधुcछन्दसरौहिणेति । अष्टकानां वैश्वामित्रमाधुcछन्दसाष्टकेति । पूरणपरिधापयन्तानां वैश्वामित्रदैवरातपौरणेति । कतानां वैश्वामित्रकात्याकीलेति । अघमर्षणानां वैश्वामित्राघमर्षणकौशिकेति । रेणूनां वैश्वामित्रगाधिनरैणवेति । शालङ्कायनशालाक्षलोहिताक्षलोहितजह्नूनां वैश्वामित्रशालङ्कायनकौशिकेति ॥
विश्वामित्रस्सुतपसा ब्राह्मण्यं समवाप्तवान् ।
तस्य वंशमहं वक्ष्ये तन्मे निगदतः श्र्^इणु ॥
विश्वामित्रो देवरातस्तथा वैकृतिगालवः ।
वतण्डश्च शलङ्कश्च अथो आश्वा वृतायनः ॥
श्यामायना याज्ञवल्क्या जाबालाः सैन्धवयनाः ।
बाभ्रव्यायश्च कारीषी संसृत्या अथ संसृताः ॥
औलोप्या ओप्गवयः पार्योदरयपार्षयः ।
क्षरपापाभलीभावास्साधिता वास्तुकौशिकाः ॥
त्र्यार्षेयप्रवरस्तेषां सर्वेषां परिकीर्तितः ।
विश्वामित्रो देवरात उद्दालश्च महातपाः ॥
परस्परमवैवाह्या ऋषयः परिकीर्तिताः ।
विश्वामित्रस्तथाऽजाश्वो मधुcछन्दस्तथैव च ।
परस्परमवैवाह्या ऋषयः परिकीर्तिताः॥
धनन्जयः कर्मधयः परिकूटस्सपार्थिवः ।
पाणिनिश्च त्र्यार्षेयास्सर्वे ते परिकीरितिताः ॥
विश्वामित्रो मधुcछन्दास्तथा चैवाघमर्षणः ।
परस्परमवैवाह्या ऋषयः परिकीर्तिताः ॥
कामलायनिनश्चैव आश्मरथ्यस्तथैव च ।
मधुलाः कौशिकास्तेषां त्र्यार्षेयः प्रवरो मतः ॥
विश्वामित्रश्वाश्मरथ्यो बन्धुलिश्च महातपाः ।
परस्परमवैवाह्या ऋषयः परिकीर्तिताः ॥
विश्वामित्रो लोहितश्च अष्टकः पूरणस्तथा ।
परस्परमवैवाह्या ऋषयः परिकीर्तिताः ॥
लोहिता अष्टकाश्वैषां त्र्यार्षेयः परिकीर्तितः ।
विश्वामित्रो लोहितश्च अष्टकश्च महातपाः ॥
अष्टका लोहितैर्नित्यमवैवाह्याः परस्परम् ।
उदवेणुः कथकश्च ऋषिश्वोद्दालकिस्तथा ॥
त्र्यार्षेयोऽभिमतस्तेषां सर्वेषां प्रवरश्शुभः ।
ऋणवान् ग्रन्थिनश्चैव विश्वामित्रस्तथैव च ॥
परस्परमवैवाह्या ऋषयः परिकीर्तिताः ।
उदुम्बरिस्सैसवटिः इषिस्तार्क्ष्यायणिस्तथा ॥
कात्यायनिः करीरामिशालङ्कायनिलावकाः ।
मौजायनिश्च भगवान् त्र्यार्षेयः परिकीर्तितः ॥
सतिस्तथा सुविद्वारिर्विश्वामित्रस्तथैव च ।
परस्परमवैवाह्या ऋषयः परिकीर्तिताः ॥
एते तवोक्ताः कुशिका नरेन्द्र महानुभावास्सततं द्विजेन्द्राः ।
येषां तु नाम्नां परिकीर्तनेन पापं समग्रं पुरुषो जहाति ॥
athāśvalāyanōktaṁ viśvāmitrakāṇḍamudāhariṣyāmaḥ
cikitagālavakālavavamavatarūkuśikānāṁ vaiśvāmitradēvarātaudalēti | śraumata kāmakāyanānāṁ vaiśvāmitradaivaśravasadaivatarasēti | dhanañjayānāṁ vaiśvāmitramādhucchandasadhānañjayēti | ajānāṁ vaiśvāmitramādhucchandasājyēti | rōhiṇānāṁ vaiśvāmitramādhucchandasarauhiṇēti | aṣṭakānāṁ vaiśvāmitramādhucchandasāṣṭakēti | pūraṇaparidhāpayantānāṁ vaiśvāmitradaivarātapauraṇēti | katānāṁ vaiśvāmitrakātyākīlēti | aghamarṣaṇānāṁ vaiśvāmitrāghamarṣaṇakauśikēti | rēṇūnāṁ vaiśvāmitragādhinaraiṇavēti | śālaṅkāyanaśālākṣalōhitākṣalōhitajahnūnāṁ vaiśvāmitraśālaṅkāyanakauśikēti ||
viśvāmitrassutapasā brāhmaṇyaṁ samavāptavān |
tasya vaṁśamahaṁ vakṣyē tanmē nigadataḥ śr^iṇu ||
viśvāmitrō dēvarātastathā vaikr̥tigālavaḥ |
vataṇḍaśca śalaṅkaśca athō āśvā vr̥tāyanaḥ ||
śyāmāyanā yājñavalkyā jābālāḥ saindhavayanāḥ |
bābhravyāyaśca kārīṣī saṁsr̥tyā atha saṁsr̥tāḥ ||
aulōpyā ōpgavayaḥ pāryōdarayapārṣayaḥ |
kṣarapāpābhalībhāvāssādhitā vāstukauśikāḥ ||
tryārṣēyapravarastēṣāṁ sarvēṣāṁ parikīrtitaḥ |
viśvāmitrō dēvarāta uddālaśca mahātapāḥ ||
parasparamavaivāhyā r̥ṣayaḥ parikīrtitāḥ |
viśvāmitrastathā’jāśvō madhucchandastathaiva ca ||
parasparamavaivāhyā r̥ṣayaḥ parikīrtitāḥ |
dhananjayaḥ karmadhayaḥ parikūṭassapārthivaḥ ||
pāṇiniśca tryārṣēyāssarvē tē parikīrititāḥ |
viśvāmitrō madhucchandāstathā caivāghamarṣaṇaḥ ||
parasparamavaivāhyā r̥ṣayaḥ parikīrtitāḥ |
kāmalāyaninaścaiva āśmarathyastathaiva ca ||
madhulāḥ kauśikāstēṣāṁ tryārṣēyaḥ pravarō mataḥ |
viśvāmitraśvāśmarathyō bandhuliśca mahātapāḥ ||
parasparamavaivāhyā r̥ṣayaḥ parikīrtitāḥ |
viśvāmitrō lōhitaśca aṣṭakaḥ pūraṇastathā ||
parasparamavaivāhyā r̥ṣayaḥ parikīrtitāḥ |
lōhitā aṣṭakāśvaiṣāṁ tryārṣēyaḥ parikīrtitaḥ ||
viśvāmitrō lōhitaśca aṣṭakaśca mahātapāḥ |
aṣṭakā lōhitairnityamavaivāhyāḥ parasparam ||
udavēṇuḥ kathakaśca r̥ṣiśvōddālakistathā |
tryārṣēyō’bhimatastēṣāṁ sarvēṣāṁ pravaraśśubhaḥ ||
r̥ṇavān granthinaścaiva viśvāmitrastathaiva ca |
parasparamavaivāhyā r̥ṣayaḥ parikīrtitāḥ ||
udumbarissaisavaṭiḥ iṣistārkṣyāyaṇistathā |
kātyāyaniḥ karīrāmiśālaṅkāyanilāvakāḥ ||
maujāyaniśca bhagavān tryārṣēyaḥ parikīrtitaḥ |
satistathā suvidvārirviśvāmitrastathaiva ca |
parasparamavaivāhyā r̥ṣayaḥ parikīrtitāḥ ||
ētē tavōktāḥ kuśikā narēndra mahānubhāvāssatataṁ dvijēndrāḥ |
yēṣāṁ tu nāmnāṁ parikīrtanēna pāpaṁ samagraṁ puruṣō jahāti ||
General Rule:
यावतां प्रवरेष्वेको विश्वामित्रोऽनुवर्तते ।
न तावतां सगोत्रत्वाद्विवाहोऽस्ति परस्परम् ॥
विश्वामित्रवंषवृक्षः
अत्रिः
।
सोमः
।
बुधः
।
पुरूरवाः
।
अमावसुः
।
कुशः
।
कुशिकः
।
गाधिः
।
विश्वामित्रः
।
अश्मरथः, रूक्षः, इन्द्रः, शालङ्कायनः, रेणुमान्, अघमर्षणः, गाधी, देवश्रवाः, देवरातः, मधुcछन्दाः, अष्टकः, पुराणः
।
वाधूलः, रेवणः, वेणुः, उदलः, लोहितः
।
अजः, रोहिणः, धनजयः, अष्टकः, अघमर्षणः
विश्वामित्राणां प्रवराः
१. वैश्वामित्रदैवरातौदलेति ।
२. वैश्वामित्रमाधुcछन्दसधानञ्जयेति ।
३. वैश्वामित्रमाधुcछन्दसाजेति ।
४. वैश्वामित्रमाधुcछन्दसरौहिणेति ।
५. वैश्वामित्रमाधुcछन्दसाष्टकेति ।
६. वैश्वामित्राष्टकेति ।
७. वैश्वामित्राष्टकलौहितेति ।
८. वैश्वामित्रदैवरातपौरणेति ।
९. वैश्वामित्रपौरणेति ।
१०. वैश्वामित्रकात्यात्कीलेति ।
११. वैश्वामित्राश्मरथ्यवाधूलेति ।
१२. वैश्वामित्राघमर्षणकौशिकेति ।
१३. वैश्वामित्रगाधिनरैणवेति ।
१४. वैश्वामित्ररौक्षरैणवेति ।
१५. वैश्वामित्रगाधिनरैणवेति ।
१६. वैश्वामित्रशालङ्कायनकौशिकेति ।
१७. वैश्वामित्रैन्द्रकौशिकेति ।
१८. वैश्वामित्रदैवरातौदलेति ।
yāvatāṁ pravarēṣvēkō viśvāmitrō’nuvartatē |
na tāvatāṁ sagōtratvādvivāhō’sti parasparam ||
viśvāmitravaṁṣavr̥kṣaḥ
atriḥ
.
sōmaḥ
.
budhaḥ
.
purūravāḥ
.
amāvasuḥ
.
kuśaḥ
.
kuśikaḥ
.
gādhiḥ
.
viśvāmitraḥ
.
aśmarathaḥ, rūkṣaḥ, indraḥ, śālaṅkāyanaḥ, rēṇumān, aghamarṣaṇaḥ, gādhī, dēvaśravāḥ, dēvarātaḥ, madhucchandāḥ, aṣṭakaḥ, purāṇaḥ
.
vādhūlaḥ, rēvaṇaḥ, vēṇuḥ, udalaḥ, lōhitaḥ
.
ajaḥ, rōhiṇaḥ, dhanajayaḥ, aṣṭakaḥ, aghamarṣaṇaḥ
viśvāmitrāṇāṁ pravarāḥ
1. vaiśvāmitradaivarātaudalēti .
2. vaiśvāmitramādhucchandasadhānañjayēti .
3. vaiśvāmitramādhucchandasājēti .
4. vaiśvāmitramādhucchandasarauhiṇēti .
5. vaiśvāmitramādhucchandasāṣṭakēti .
6. vaiśvāmitrāṣṭakēti .
7. vaiśvāmitrāṣṭakalauhitēti .
8. vaiśvāmitradaivarātapauraṇēti .
9. vaiśvāmitrapauraṇēti .
10. vaiśvāmitrakātyātkīlēti .
11. vaiśvāmitrāśmarathyavādhūlēti .
12. vaiśvāmitrāghamarṣaṇakauśikēti .
13. vaiśvāmitragādhinaraiṇavēti .
14. vaiśvāmitraraukṣaraiṇavēti .
15. vaiśvāmitragādhinaraiṇavēti .
16. vaiśvāmitraśālaṅkāyanakauśikēti .
17. vaiśvāmitraindrakauśikēti .
18. vaiśvāmitradaivarātaudalēti